Machteld in Benin

Mountainbiken langs Nicaraguaanse vulkaankraters of door kleine Beninse dorpen. Met de Vredeseilanden Classics fiets je naar de boeren waarvoor je geld inzamelde. Machteld D’Hollander nam in 2012 deel aan de Benin Classic. Ze vertelt hieronder haar ervaringen.

Mijn beslissing om deel te nemen aan de ‘Benin Classic’ was heel impulsief. Toen een vriendin me vertelde dat Vredeseilanden mensen zocht om al fietsend door Benin fondsen te werven voor hun projecten, klikte er iets in mijn hoofd. Op de mountainbike door Afrika klonk als avontuur, als vrijheid, als een duik in de wereld, als een perfecte overgang naar de stage als architect die me te wachten stond. Gedreven door een drogerende opwinding overtuigde ik mijn man, zocht een babysit voor onze twee dochtertjes en schreef me in.

Naarmate de vertrekdatum van de reis naderde en de eerste excitatie gezakt was, popten er wel steeds meer vragen op in mijn hoofd. De andere deelnemers zagen er wel zeer sportief uit, de geschreven informatie stond vol met voor mij onbekende woorden (single track, powerlink, gelbroek, …). Had ik niet te snel, te impulsief beslist, zou ik die honderden kilometers op de fiets, in een schroeiende hitte wel overleven?

Eenmaal in Benin, smolten deze zorgen in ijltempo onder de Afrikaanse zon. Een land doorkruisen op de fiets is dé manier om zijn cultuur, zijn eigenheid te leren kennen. Na een magnifieke tocht langs de kust reden we het binnenland in. Single tracks (smalle paadjes enkel geschikt voor fietsers en voetgangers) leidden ons door velden en dorpjes. We fietsten als het ware door de voortuinen van de mensen. Onze manier van verplaatsen zorgde voor veel hilariteit en commotie. Twaalf grappig geklede blanken op een fiets, dat wil je gezien hebben, daar wil je een praatje mee slaan. Overal waar we langskwamen werden we nageroepen door kinderen en volwassenen (‘jovu! jovu!, bonjour!). Waar wij stopten, stopten ook de Beninezen om een verwonderde blik te komen werpen. Het gebeurde meermaals dat enkele kinderen een stukje meereden op de fiets of brommer.

De bezoeken aan de projecten waren echte eye-openers. Nooit geweten dat er zoveel werk kruipt in een kilo rijst. Het grootste deel van het werk wordt manueel gedaan. Met de hulp van Vredeseilanden werden er al enkele verbeteringen aangebracht in het productieproces. Voor ons ‘grootsdenkende’ Westerlingen lijken het kleine dingen, voor de Beninezen betekenen ze een wereld van verschil. Waar er voor hen vroeger honger was, is er nu voedselzekerheid en zelfs een overschot waarmee de schoolkosten van de kinderen kunnen betaald worden, waarmee geïnvesteerd kan worden in nieuwe verbeteringen. De actieve rol van de vrouwen in de projecten, vergroot hun zelfstandigheid. Het verzamelen van fondsen had mijn betrokkenheid bij deze projecten al aangescherpt, ze in werkelijkheid aanschouwen bevestigde de juistheid en tegelijkertijd de relativiteit van deze inspanning. Het gemak waarmee wij enkele euro’s voor het ‘goede doel’ kunnen verzamelen in vergelijking met de inspanning die het voor hun kost om dit bij elkaar te verdienen, staat in schril contrast.

De Beninezen zijn fier op hun tradities. Bezoeken aan de lokale burgemeesters, aan ‘koningen’, aan voodoo-fetisjen, een paar gesprekken op de lokale radio confronteerden ons met een wereld van gebruiken die ons soms ‘absurd’ overkomen. Het ‘paleis’ van de koning is een sober huisje. Men offert geiten aan de fetisj om zijn wens te doen uitkomen. Doorgedreven respect voor ieders ‘functie’ leidt tot ellenlange toespraken waarin bijna niets gezegd wordt. Hoewel dit alles tot menige schaterlach leidt, stelt het soms toch ook ons eigen denkkader, onze leefgewoonten in vraag.

De dagen waren soms zwaar maar steeds zeer bevredigend. Het genot van bezweet en bemodderd van de fiets te stijgen om even daarna een lekker Afrikaans gerecht met een pint voorgeschoteld te krijgen, valt moeilijk te evenaren. Een groep mensen die elkaar vooraf van haar noch pluim kenden, wordt op korte tijd tot een hechte groep gesmeed.

Met de Benin Classic verzamelden we fondsen voor de projecten van Vredeseilanden. Omgekeerd gaf Vredeseilanden ons met deze reis een enorme cadeau: een onvergetelijk avontuur, voortreffelijk begeleid door hun Belgische en Beninese medewerkers.

We zijn nu terug thuis maar de reis zindert nog na (en we doelen hierbij natuurlijk niet op de ontregelde darmen en wegtrekkende blauwe plekken). Ik ben mezelf dankbaar voor mijn impulsiviteit en raadt elke man/vrouw met enige zin voor avontuur aan om aan de volgende editie deel te nemen!

Machteld D’Hollander, Deelneemster Benin Classic 2012